Met de intrede van BENG (NTA 8800) is de berekening van de energieprestatie van woningen drastisch veranderd. Door aan de ene kant zo weinig mogelijk energie te verbruiken voor verwarming, en aan de andere kant eventueel te kunnen koelen om niet aan TO-juli te hoeven voldoen (want bij actieve koeling vervalt de TO-juli eis), lijken we bijna genoodzaakt om ál onze projecten middels warmtepomp-technologie in te vullen. Er zijn echter hele goede elektrische alternatieven om een woning te verwarmen, die ook uitstekend binnen de BENG rekenmethodiek passen.
Dat woningen energiezuiniger gebouwd worden is mede door diverse bouwconcepten al langere tijd gaande. Passief bouwen en Nul op de Meter laten zien dat bouwen met hogere ambities relatief eenvoudig verricht kan worden. Deze ambitieuze bouwvormen hebben de traditionele in hun kielzog meegezogen naar hogere Rc-waarden en betere kierdichting, wat uiteraard een goede zaak is. Het nieuwe BENG geeft ons wel meer inzicht als voorheen de EPC deed. BENG laat de bouw bijvoorbeeld nadenken over oriëntatie, over het nut van veel of juist minder glas, over zonwering en waar die de meeste waarde heeft. Daarnaast laat BENG niets aan onduidelijkheid over als het gaat om de warmtelast. Vooral bij kleinere woningen, appartementen en studio’s is de hoeveelheid te leveren warmte vaak zeer laag! Daarnaast wordt deze warmte door ons in de praktijk allang niet meer in de gehele woning geconsumeerd.
De vraag die dan overblijft; moeten we deze geringe warmtelast nog wel met warmtepompen opwekken en vervolgens traag en langzaam afgeven met laag temperatuur systemen over alle uren van de dag?
Wat voor woningen moeten we bouwen in het BENG tijdperk?
Een verbond van partijen in de woningsector hebben een bouwplan afgesproken, waarmee elk jaar 100.000 woningen gebouwd gaan worden. Dit, om het tekort van 330.000 woningen weg te werken. Maar welke type woningen gaan we dan bouwen? In de sociale huur zijn er momenteel 2,4 miljoen woningen. Gemiddeld bestaat een huishouden in deze sector uit 1,6 personen. De overige koop- en huurwoningen worden bewoond door gemiddeld 2,5 personen. Veel jongeren die zouden willen starten op de woningmarkt, willen dat alléén, of hooguit met zijn tweeën. Daarnaast zoeken ook fitte gepensioneerden naar kleinere behuizing. Het grootste deel van de 100.000 per jaar te bouwen woningen zullen dus gebouwd worden voor deze Nederlanders. Het gemiddelde gebruikersoppervlak zal relatief klein uitvallen en verdeeld worden over 2 á 3 verblijfsruimten. Voor deze kleine woningen zijn warmtepompen in vermogen al gauw te groot, in aanschaf en onderhoud te duur en het neemt deze te veel van de nauwelijks beschikbare ruimte in beslag. Maar welke alternatieven zijn er dan?
Low-tech of High-tech de juiste technische oplossing
Het klinkt misschien raar, maar we moeten eens over onze schouder kijken en zien hoe men vóór de introductie van de “centrale verwarming” de woningen verwarmden. Lokaal! Toen omdat het moeilijk anders kon, nu omdat het eenvoudig kan en technisch beter is. Een kleine warmtelast en nauwelijks verliezen vragen om een nieuwe benadering van verwarmen! Het is moeilijk om de centrale verwarming gedachte los te laten, maar de praktijk laat ons al langer zien, dat we nog maar een klein percentage van zo’n cv-system benutten. In de te bouwen woning van de komende jaren zal vooral de woonkamer een vorm van permanente warmte behoeven. Slaapkamers zullen nog slechts sporadisch verwarmd worden. Deze warmtevraag en dit gebruik is zuinig en eenvoudig in te vullen met lokale elektrische verwarming: Warmte op de plek en op het tijdstip dat de bewoner het wenst! Geen continu warmte producerende warmtepomp die de gehele woning op temperatuur houdt. De lokale elektrische verwarming zou kunnen bestaan uit elektrische radiatoren, convectoren of uit infrarood verwarming, maar zou per project en toepassing kunnen verschillen. Ook deze vorm van verwarmen kan op slimme manier ingezet worden om samen te werken met de twee andere gebouw gebonden energie systemen; warmwater en ventilatie. Zo zijn er bijvoorbeeld al elektrische radiatoren in combinatie met decentrale warmteterugwinning.
Voorbereid op de bouw van kleine wooneenheden
Het grootste deel van de jaarlijks nieuw te bouwen woningen zal door zijn geringe gebruikersoppervlak, de weinige warmteverliezen en het benutten van lokale warmte het beste ingevuld kunnen worden met elektrische verwarming. Simpel in gebruik (Low Tech), zónder onderhoud, met een dubbele levensduur t.o.v. High Tech! Hierdoor kan men warmte benutten wanneer dat wenselijk is i.p.v. alle uren van de dag een pruttelende warmtepomp met vloerverwarming. In deze woningen is het interessanter om te kijken naar energie besparende ventilatie- en warm tapwater oplossingen. Beide systemen kunnen eenvoudig met elektrische verwarmingsoplossingen worden gecombineerd. Masterwatt heeft hiermee reeds ruime ervaring opgebouwd. De mogelijkheden zijn divers en wij denken graag met u mee of er toch mogelijkheden zijn in uw project. Laat u eens verrassen door Low Tech oplossingen! Wij adviseren u graag!